zaparcie

Powoduje karmienie nadmierną ilością pasz suchych, brak wody, ograniczone możliwości poruszania się. Zwierzę nie oddaje kału lub z widoczną trudnością wydala małe, suche bobki, czasem z domieszką śluzu lub krwi. Dietę należy zmienić na bardziej soczystą, zapewnić dostęp do czystej, najlepiej przegotowanej wody, umożliwić zwierzęciu poruszanie się na większej przestrzeni. Doustnie podaje się olej parafinowy i wywar z siemienia lnianego, kleik ryżowy. Lekarz lub doświadczony hodowca powinien wykonać lewatywę z ciepłej wody ze środkiem poślizgowym (np. roztworem mydła lub olejem parafinowym). Często jednak przyczyną jest spowolnienie normalnej perystaltyki układu pokarmowego (aż do całkowitego zatrzymania), która w normalnych warunkach jest odpowiedzialna za przepychanie pożywienia przez układ pokarmowy. Jest to nazywane "zastojem perystaltyki w obrębie przewodu pokarmowego" albo "niedrożnością układu pokarmowego" (ta druga nazwa używana jest raczej do przypadków, kiedy jakieś obce ciało lub masa pokarmowa tworząca twardą grudkę, powoduje zatkanie przewodu pokarmowego, zator). W tym artykule obie rzeczy omawiane są jednocześnie (często trudno zresztą mówić o tych rzeczach oddzielnie), więc również zamiennie będę używać tych określeń. Przyczyny zastoju perystaltyki : Układ pokarmowy królika może się zatrzymać z różnych powodów: stresu, odwodnienia, bólu z powodu jakiejś innej dolegliwości (wzdęcia, przerastanie zębów trzonowych, kłopoty z pęcherzem lub infekcja), blokada w układzie pokarmowym lub, najczęściej, z niedoboru błonnika w diecie (to dlatego królik powinien mieć stały i nielimitowany dostęp do siana). Pozostawiony samemu sobie królik, który cierpi z powodu zastoju układu pokarmowego, jest z dużym prawdopodobieństwem skazany na bolesna śmieć w stosunkowo krótkim czasie. Jeśli Twój królik przestał jeść lub przestał wydalać (12 godzin lub więcej) to sytuację należy uznać za poważną i musisz zabrać królika do dobrego, króliczego weterynarza jak najszybciej! Spowolnienie ruchu w układzie pokarmowym może powodować zatrzymywanie się połkniętej sierści i jedzenia na całej długości układu pokarmowego. Ponadto, ponieważ jelito ślepe nie opróżnia się wystarczająco szybko, "złe" bakterie (takie jak Clostridium spp., tego samego rodzaju, co te, które powodują zatrucie jadem kiełbasianym i tężcem) mogą namnażać się gwałtownie, tak, że ich ilość przewyższy ilość normalnej, "dobrej" flory bakteryjnej. Taki stan prowadzi szybko do wytwarzania gazów, co powoduje bardzo silny ból. Niektóre bakterie z rodzaju Clostridium wytwarzają trujące toksyny. Zadaniem wątroby jest unieszkodliwienie tych trujących związków, co wiąże się z często z poważnym naruszeniem wątroby. Dlatego ostatecznym powodem śmierci w przypadku zastoju układu pokarmowego jest często właśnie uszkodzenie wątroby. Jak można rozpoznać niedrożność układu pokarmowego? Do objawów należy: brak odchodów lub tylko nieduża ilość bardzo małych bobków, czasami przylepionych do futra królika w dolnej części ciała. W niektórych przypadkach bardzo małe zwykłe bobki są pokryte przezroczystym bądź żółtawym śluzem. Jest to poważny problem zdrowotny i powinien być traktowany jako nagły wypadek i natychmiast leczony (zapalenie jelita cienkiego, a dokładniej śluzówki jelita cienkiego). Zamiast cichego burczenia normalnie pracujących jelit pojawia się głośne, gwałtowne gulgotanie (przemieszczające się gazy, co jest bardzo bolesne) albo niezwyczajna cisza. Królik może stać się ospały, stracić apetyt, zwinąć się w kulkę i głośno zgrzytać zębami. Leczenie. Masaż brzucha, jedną z najbardziej efektywnych metod stymulowania leniwych jelit jest delikatny masaż. Połóż króliczka na bezpiecznym blacie na ręczniku (albo na kolanach, jeśli królik czuje się tam bezpiecznie), upewnij się, że królik nie może zeskoczyć ani zrobić sobie krzywdy. Delikatnie masuj dłońmi brzuch. Ugniataj na tyle, na ile tylko królik Ci pozwoli, ale odsuń się natychmiast, kiedy tylko królik czuje i okazuje ból. Delikatne uniesienie zadnich nóg królika (kilka do kilkunastu centymetrów), z jednoczesnym wsunięciem łebka pod rękę (prawie pod pachę) masującego, pomaga w uchodzeniu gazów i bywa bardziej komfortowe dla samego królika. Często, kiedy królik przyzwyczai się już do bycia trzymanym w ten sposób, pozwala on swobodnie opaść nogom, podczas gdy gaz bardziej komfortowo przesuwa się do wyjścia. Narządy wewnętrzne królika są bardzo delikatne, trzeba być bardzo ostrożnym, alby nie narobić królikowi siniaków i nie pogorszyć sytuacji. Po odrobinie masażu ręcznego można nawet spróbować użyć elektrycznego urządzenia do masażu wibrującego, co bywa nawet bardziej skuteczne i wydaje się warte zainwestowania w urządzenie masujące z płaską powierzchnią, które można byłoby trzymać przy króliczym brzuszku relatywnie długo. Przyciśnij dobrze urządzenie do brzucha i zacznij masować na najniższych obrotach, zwiększając je stopniowo. Królik na początku może się trochę cofnąć, ale prawie wszystkie króliki, na których próbowaliśmy ten masaż uspokajały się i polubiły te delikatne wibracje. Poza stymulowaniem mięśni, masaż pomaga pozbyć się gazów i łagodzi kolkę. Środki przeczyszczające oparte na oleju parafinowym (z rodzaju przeczyszczających olejów mineralnych lub komercyjne produkty takie jak Laxatone i Petromalt) nie wpływają na ruchy jelita. Niektórzy weterynarze przepisują je w nadziei, że pomogą się prześliznąć suchą, zbitą materię pokarmową przez układ pokarmowy. Zauważyć jednak należy, że jeśli treść jelitowa jest odwodniona i twarda jak cegła (tak, spotkaliśmy się z tym!), to pokrycie tej zbitej materii wazelino podobną substancją jedynie przeszkodzi ponownemu jej nawodnieniu, przez co utrudni jej rozluźnienie i dalsze przesuwanie się. Z tego powodu prawdopodobnie mądrzej jest skoncentrować się na uwodnieniu treści trawiennej przed użyciem środków oczyszczających opartych na oleju parafinowym, jeśli w ogóle zamierza się ich użyć. Watro jeszcze dodać, że chociaż te specyfiki, uznawane za środki zapobiegawcze, często są lubiane przez same króliki, to weterynarze wierzą, że ich wyższa kleistość może w zasadzie przyczyniać się do utrzymywania masy pokarmowej razem, zwłaszcza, jeśli treść pokarmowa jest odwodniona. Bezzapachowe oleje mineralne jako mniej kleiste mogą być przez to bardziej efektywne. Środki przeczyszczające oparte na oleju parafinowym nie powinny być podawane codziennie ani w inny regularny sposób, gdyż mogą hamować absorpcję ważnych witamin. Enema czyli lewatywa. Zaaplikowanie królikowi lewatywy z czystej, ciepłej wody i odrobinki bezzapachowego oleju mineralnego może też być pomocne. Ale najpierw należy poprosić weterynarza o poinstruowanie, jak należy to robić. Jeśli nie możesz złapać swojego weterynarza, kiedy Twój królik cierpi na niedrożność, jesteś w dużym kłopocie! Charakterystyczny jest również sposób przyjmowania pozycji leżącej na brzuchu z nienaturalnie wygiętym do góry "tyłkiem". Wygląda to tak, jakby królik usiłował się wyciągnąć i zaraz po tym zmienia pozycję na siedzącą. Jeśli zauważymy takie właśnie objawy u swojego zwierzaka jest to sygnał do jak najszybszej reakcji z naszej strony. Najważniejsze jest aby kontrolować czy królik pije gdyż szybko może nastąpić odwodnienie organizmu. Zalecanym środkiem zapobiegawczym, jak również wspomagającym leczenie, jest świeżo wyciśnięty sok z ananasa. Można podawać uszatkowi ważącego 1,25 kg, około 10-15 ml soku, trzy razy dziennie przez mniej więcej 3 dni. Jeśli królik sam nie wykazuje chęci picia go, trzeba niestety poić na siłę za pomocą strzykawki - bezpośrednio do pysia, boczkiem - bo z przodu przeszkodzą siekacze.... W przypadku gdy weterynarz stwierdzi, iż zator ma konsystencję plasteliny (tzn. nie jest stwardniały), można podać dodatkowo niewielką ilość olejku parafinowego (w przypadku Zuzi to był 1 cm3 dwa razy dziennie), który pobudza perystaltykę jelit. Zaznaczyłam "jeśli zator ma konsystencję plasteliny", ponieważ przy bardzo twardych czopach nie wolno podawać oleistych substancji. Mogą one bowiem uniemożliwić nawilżenie zatoru i tym samym nie polepszą stanu chorego. W trakcie leczenia nie należy podawać wysokokalorycznych granulatów, jedynie siano i ewentualnie zieleninę - jeśli królik jadał ja wcześniej, oraz duże ilości wody. Zlekceważony zator w przewodzie pokarmowym jest nawet śmiertelny, więc starajmy się obserwować nasze zwierzęta żeby w porę móc im pomóc! Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia tej choroby należy przede wszystkim bardzo dbać o prawidłową dietę królika i wyczesywać mu futerko jak najczęściej. Również ruch odgrywa tu istotna rolę...